آراء ملاصدرا در حوزه منطقِ تعریف
Authors
abstract
تصور به بدیهی و نظری تقسیم می شود. محور بحث در مبحث تعریف، تصورات نظری است. یکی از بحث ها این است که چه مفاهیمی نظری اند؟ آیا تصورات کلی مأخوذ از حسیات بدیهی اند یا نظری؟ اگر نظری اند، چگونه ممکن است مفاهیم جزئی حسی بدیهی باشند، ولی کلی مأخوذ از آن ها نظری؟ آیا ممکن است کل در تعریف جزء ذکر شود؟ اگر خیر، پس چگونه در برخی تعریف ها کل در تعریف جزء ذکر می شود؟ آیا فصل حقیقی، قابل شناخت است؟ و اگر نیست، منطق دانان چه جایگزینی پیش نهاده اند؟ آیا هدف از تعریف، تشریح مفاهیم اسم است یا تحلیل مفاهیم ذاتی نهفته در محدود؟ آیا حد تام صعوبت دارد یا سهولت؟ امروزه که بین منطق و فلسفه آن تفکیک می شود می توان گفت این پرسش ها و مانند آن ها، پرسش هایی است از سنخ مسائل فلسفه منطق، نه از سنخ مسائل منطق. به هر حال ملاصدرا در این مسائل ورود یافته و بدانها پاسخ گفته است. در مجموع، ملاصدرا جانب مشائین را در این مباحث گرفته و چالش هایی را که شیخ اشراق در آن ها به وجود آورده، با دید نقد پاسخ گفته است.
similar resources
آراء ملاصدرا در حوزة منطقِ تعریف
تصور به بدیهی و نظری تقسیم می شود. محور بحث در مبحث تعریف، تصورات نظری است. یکی از بحث ها این است که چه مفاهیمی نظری اند؟ آیا تصورات کلی مأخوذ از حسیات بدیهی اند یا نظری؟ اگر نظری اند، چگونه ممکن است مفاهیم جزئی حسی بدیهی باشند، ولی کلی مأخوذ از آن ها نظری؟ آیا ممکن است کل در تعریف جزء ذکر شود؟ اگر خیر، پس چگونه در برخی تعریف ها کل در تعریف جزء ذکر می شود؟ آیا فصل حقیقی، قابل شناخت است؟ و اگر ن...
full textمنطق تعریف در بوته نقد و داوری
این مقاله به مبحث تعریف در نظام منطق سنتی میپردازد و تلاش میکند با بیان انتقادهای وارد بر این نظام و طبقهبندی و تحلیل آنها نقاط ضعف و ناکارآمدی مبحث تعریف را نشان دهد و بر آن است که بخش تعریف در منطق سنتی فی الجمله مبحثی بیثمر است که نه به کار تحصیل تعاریف جدید میآید و نه میتواند تعاریف دانشمندان را در علوم مختلف در خود جای داده و تحلیل و بررسی کند. پس از نقد این نظام تلاش کردهایم شیوها...
full textبازنُمودِ آراء امپدوکلس در گفتار ملاصدرا
«امپدوکلس» (430 -492 قبل از میلاد) شهروند فرهیخته اکراگاس درسیسیل بود. در فلسفه امپدوکلس اشیاء عالم کل هائى هستند که موجود و فاسد مى شوند ولى درعین حال این از اجزا فنا ناپذیر ترکیب شده اند. فیلسوفان اسلامی از امپدوکلس در مباحث مختلف فلسفی یاد کرده اند. دراین میان ملاصدرا در آثار و تالیفات خود به صورت ویژه ای او را معرفی نموده و آراء وی را به شکل خاص تحلیل و تفسیر نموده است . این مقاله درصدد است...
full textمنطق تعریف در بوته نقد و داوری
این مقاله به مبحث تعریف در نظام منطق سنتی می پردازد و تلاش می کند با بیان انتقادهای وارد بر این نظام و طبقه بندی و تحلیل آنها نقاط ضعف و ناکارآمدی مبحث تعریف را نشان دهد و بر آن است که بخش تعریف در منطق سنتی فی الجمله مبحثی بی ثمر است که نه به کار تحصیل تعاریف جدید می آید و نه می تواند تعاریف دانشمندان را در علوم مختلف در خود جای داده و تحلیل و بررسی کند. پس از نقد این نظام تلاش کرده ایم شیوه ا...
full textجرح و تعدیل نظریه تعریف ارسطویی در منطق سینوی
از دیدگاه ارسطو، تعریف منطقی اشیا، نخستین گام برای دستیابی به معرفت علمی و برهانی است و شناخت کامل اشیا تنها در سایه شناختن ذات آنها و تعریف حدی امکانپذیر است. ابنسینا هم که به پیروی از ارسطو، معرفت کامل اشیا را وابسته به شناخت ذات آنها میداند. او ضمن اعتراف به دشواری مطلق تعریف، بر اساس مشرب ذاتگرایانۀ خود چنین اظهار میکند که حد و تعریف حقیقی باید بر ماهیت، حقیقت و کمال وجود ذاتی شیء محد...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی آیین حکمتجلد ۳، شماره تابستان و پاییز ۹۰ - مسلسل ۹ - ۸، صفحات ۱۳۵-۱۶۱
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023